Andınlanma

" Andınlanma" sitesiden Nadiri'in gönderdiği James Petras'ın Bolilvya yazısının amacı


James Petras, "Morales/ Neo-Liberal içerikli halk avcılığı" başlıklı makalesi ile,sözüm ona "objektif" bir değerlendirme adına, Bolivya'daki halk ayaklanmasıni karalayıp, ümitsizlik yaymaya ve emperyelist-kapitalizm'in yenilmezliğini kanıtlamaya çalışıyor.
"Yakın geçmişte birçok solcu düşünürler,akademisyenler , gazeteciler ve sivil toplumlar yeni seçilen'halkçi' başkanları (Brezilya'da Lula,Ekvador'da Gutierrez, Uruguay'da Vazques ve Arjantin'de Kircehner)özelleştirmeyi devam ettirmelerine , diş borçları kesintisiz ödemelerine , İMF'in mali politikasını uygulamalarına, .....hiç düşünmeden kabullendiler"(a.g.m)demagojik laflar la "sol" görülümlü liberallar la, gerçekten , neo -liberalizm' ve kapitalizm'e karşı olanlar arasında farklılıklar ve çatışmalar yokmuşcasına soruna yaklaşıyor.
Oysa, Brezilya'da, Ajantin'de Ekvator'da, Uruguay'da başkanlık seçimlerinde , Lula ve benzerleri, neo- liberal politikalara ve yoğunlaşan sömürüye, açlığa, işsizliğe karşı mücadele edeceklerine dayır yoğun propanganda yürüterek iktidara geldiler ve geldikten sonra da neo-liberal politikaya devam ediler. Bu "sol" görünülü neo-liberalerin tam tersine, Venezüela da Chavez,, neo-liberalist politikayı, emperyalist- kapitalizm hedef alan bir politikayı yürülüğe koydu."21yüz yıl sosyalizm" diye bir akımı Latin -Amerika'da egemen kılmaya çalıştı ve çalışıyor .
USA'nın başkan yardımıcısı Donald Rumsfeld " Bolivya 'daki huzursuzluğun neden olan, Chavezdır"diye açıkladığı dönemde ,James Petras, Molales'in,Lula gibi neo-liberal politika izleyeceğini sözde "kanıtlama"ya yelteniyor.
Lula ve benzerleri, iktidara gelmeden önce, şu veya bu şekilden "Marksist"ler tarafında da desteklendikleri doğrudur. Fakat, İktidar gelip, neo-liberal politika izlemeleri açığa çıkmadan önce, hiç kimse önceden ahkam kesim, ön yargılara la hareket edemezdi. Çünkü bunlar neo-liberalizm'e karşı ayaklana emekçi kitlelerin talepleri doğrultusuda hareket edecekmişcesine bir propaganda yürütüyorlardı.Latin Amerika'lı "Marksistler"in, kitleler, kendi deneyler ile gerçekleri görmeden, Lula ve benzerlerine karşı tavır almaları, onları kitlelerden teçrit etmekten başka bir işe yaramazdı. Ama Marksistler, Lula ve benzerlerinin Neo-liberal politikaları açığa çıkar çıkmaz, tavır almakta gecikmediler, Örneği,Ekvador'da "sol" sözlevlere seçime giren,Ekvator'lu komünistlerinde içinde yer aldığı "cepheyi" kuran, Gutierrez ,izlediği neo-liberal politikaya (hemen) karşı çıkan ve ona karşı halkı ayaklandıran komünistler ve "sol" gruplardı. Ve yine Lula'nın izlediği neo- liberal politikaya karşı, Brezilya'da güçlü bir "sosyalist"muhalefet ortaya çıkmasına neden olanda yine Marksistlerdir.(1)
James Petras , gerçekleri çarptımaya çalışıyor,"Morales'in başarısına sol,orta ve sağ kanatlardan gelen tepkiler genelde olumluydu. Fidel Castro, Chavez, Zapatero(ispanya),Chrica(Fransa), Wolfowitz(Dünya Bankası) tebriklerini yolladılar.ABD'nin tutumu belirsiz, Rice özenli mesajinda seçim süreciden olumlu bahsettiyse de Venezüella'nın 'demokratik metodlar'da (ABD talimatına göre)yönetilmesi tehdidinde bulundu. Aynı zamanda Paraguay'da bulunan ABD özel kuvvetleri Bolivya hududunda askeri manevralara başladı........"(a.g.m)
Şimdi, Bolivya gerçeği bilmiyenler "sağın ,solun,ortanın " Morales'i desteklediklerine göre, Morales'ini başarlı olamıyacağı süphesine kapılırlar. Zaten, James Petra denilen adamın yapmak istediğide budur.Bunun için bir taraftan Morales'in neo-liberal politikaya devam edeceğini "kanıtlamaya!" çalışıyor, diğer tarafdan, neo-liberalizm karşı bir politika izlenirse, ABD askeri müdahalede bulunur izlemini yaratmak istiyor. Amacı ,Neo-liberalizm dışıda bir ekonomik-politikanın uygulamaya sokulamıyacağını sözde ispatlamak! ve neo-liberalist politikalar sonucu dünya nın diğer bölgelerinde ezilen emekçilerin, gelişmelerden etkilenmelerini önlemektir.
İlk önce ABD emperyalistlerinin , Morales'e karşı ihtiyatlı bir tutum aldıklar yalanın ortaya atılıyor. Oysa ,ABD , Seçimden sonrada, Morales'I ve onun sosyalist hareketinin "uyuşturucu teröristler" diye suçlamaya devam ediyor. ABD'ye göre Morales'in " Sovyetlerden, Nazilerden, Kübadan farkı yok, Latin -Amerika demokrasini parçalıyacak veya daha sonra askeri diktatörya kuracak" ABD'nin basın yayın organları, Morales aleyhderi kampanyayı sürdürmeğe,"Anden Osama Bin Ladın"diyerek Morales'i karalamaya devam ediyor..
Morales ile ABD arasıdaki çatışma 1997 -2001 yıllarında devlet başkanı olan ABD emperyalizm kuklası diktatör Hugo Banzer karşı emekçilerin ayaklandırması neden ile başladı. Morales,ve onun partisi MAS, gerek Hugo Banzer,gerekse onun devamı olan 2001-2002 yıllarının devlet başkanı Jorge Quirogo dönemleride de emekçilerin ayaklanmalarını yönlendirdikler için,(1997 yılında milletvekili seçilen) Morales'ini milletvekiliği, ABD'nin baskısı ve "şiddeti desteklediği" gerekçesi ile düşürülmüş. Tüm bunlara rağmen, James Petra, Morales'in, 1980 lerin devrimcisi olmadığını iddia edebiliyor
Morales, 24 0cak 2006 devlet başkanlığını devir aldığı sırada 100 binlerce Bolivya'lıya seslendiğide,"amaçlarının yeni Bolivya'yı kurmak olduğun" açıklıyarak , Ağustos ayında, yeni anayasa için kurucu meclisi toplayacağını ilan ediyordu. "Halkın güç ile sömürgeciliği, neo-liberalizm yerle bir edeceğiz" diyen Morales, doğal -gaz başta olmak üzer hammade kaynaklarının devletleştireceklerin tekrar vurguluyordu. Enerji bakanlığına sosyalist avukat ve gazeteci Andres Soliz Roda'yı getirerek , petro tekelleri görüşmeleri ve ilişkileri yürütme görevini buna veriyordu. Çoğunluğunu kadınların ve İndianaların oluşturduğu 16 kişilik kabinesini açıkladığı sırada "politikamız halkın hizmetide olacak , bu görevi sizlere verdiğimde halk adına sizlerden talepim, sıfır bürokratizm , sıfır yolsuzluktur., hükmeti halktan ödünç aldık, onun hükümetinin görevi demokrasi yolula, neo- liberalizm'e son vermek ve sosyal değişikleri gerçekleştirmektir" diyen Morales,"15 yıldır neo-liberal politikala işsizliğe ve yolsuzluğa son vereceklerin söylüyenler, daha fazla yolsuzluk yaptılar ve işsizliği dahada artırdıları"da ilave ediyordu.
Morales, "tarihimizi değiştirmek için iktidara geldik , bu mücadeleyi Che Guevara başlatı ve biz sonuclandırıyoruz" dediği, ve Eski gerilacı Alvaro Garcia Linera 'yı başkan yardımcısı yaptığı için, James Petras'ın kızgınlığını üzerine çekiyor.
"Evo Morales'in başkanlığının nasıl olacağı hakkında ideolojik sınırları aşanen az iki görüş var.çoşkulu sol ve sağ sektörin (özelikler ABD'de ve Bolivya'da)yazıdığı senaryoda radikal,solcu yeni başkan çoğunluk yoksul Bolivyalının isteklerine uyarak Bolivya'yı neo-liberal ekonomik düzene göre kurulu,oligarşik-emperyalist beyazların egemen olduğu bir ülke olmaktan kurtarıp, onu bağımsız dış politikası olan, petrol endüstrisini kamulaştırmaya,büyük çapta tarım reforumu yapmaya ve koka üreticilerini korumaya çalışan yerli-köylü-işçi ülkesine ceviriyor. Bu solun ve aynı zamanda Bush hükümetinin dahil olduğu aşırı sağın %95 'inin görüşü. Benim tutuğum diğer senaryo ise Morales'i son beş yıldır merkeze kayan ılımlı sosyal bir liberal olarak görüyor"(a.g.m)
Bu alıntıda da anlaşıldığı gibi,James Petras amacı, "aşırı sağcıların %95'ini" ve Bush'u teselli ederek, paniğe kapılmalarına gerek olmadığını gösterip, Morales'in kendilerinin isteği doğrultusuda hareket etmeğe hazır "merkeze kayan ılımlı sosyal liberal" olduğun kanıtlamaktır. Herşeyden önce, bu burjuva, Bolivya'lı işçilerinin, yoksul köylülerin , memurların , işsizlerin, emeklilerin ,öğretmenlerin, 15 seneyi aşan baş kaldırısını, isyanını, iki tane devlet başkanın istifaya zorlamalarını , emperyalistleri ve oligarşiyi (yaratılan ortam sonucu,) Morales'i iş başına getiren yolu izlemek zorunda bırakmalarını görmezlikten geliyor.James Petras,ABD emperyalistleri gibi, Bolivya halkının mücadelesinin ortaya çıkmasına nedeni olarak , Morales ve onun partisi MAS göstermek istiyor. Bu adamın savunduğu görüşleri,ABD'deki ve Avrupa'daki bir kısım burjuva "uzman"larının sözde"analiz"lerinden kaynaklanıyor. Bunlar, İster Chavez olsun, isterse , onun izinden yürüyen Morales gibileri olsun, neo- liberal ekonomik politikayı takip etmek zorundadırlar iddiasını ortaya attıyorlar.James, aynı düşünceyi keskin "solcu" bozlarına bürünerek yaymak istiyor.
Morales'in "merkeze kayan ılımlı sosyal-liberal" olarak nitelendirmesi için öne sürdüğü gerekecelere bir göz attığımızda onun niyetini ne olduğu daha belirgin bir tarzda açığa çıkıyor."Morales daha göreve başlamadan önce bile dünyanın en büyük demir ocağı alanlarından biri olan MUTUN'ın özelleştirilmesi için yeşil ışık yaktı" bu bilgiyi aldığı kaynak, ise Bolivya'nın beyaz- oligarşisinin basın yayın organı Econoticias'da, peki Bolivya'nın bu kadar zengin demir maden ocakları vardıysa, niye her şeyin özelleştirildiği 15 senelik neo-liberalizm dönemide özelleştirilmedi de, bu "Morales'in özelleştirilmesine" bırakıldı!?(2)
"Bilgisiz solcular Morales'in Bolivya yığınlarının devrimci lideri imajını desteklerken,onun ekim 2003 ve Mayıs- Haziran 2005 halk ayaklanmalarıda hiç bir rolü olmadığını görmezlikten geliyorlar.Ekim grevler ve sokak çatışmaları sırasıda Morales Avrupa'da Cenevre'de parlamentolar arası toplantıda parlamenter politikanın yararlarını tartışmaktaydı. O sırada onlarca Bolivya'lı Sanchez de Losada'nın petro- gaz mülkiyetini yabancılara acan politikasına karşı çıktıkları için onun seçimle iş başına gelmiş rejimi tarafından öldürülmekteydi. Morales Sanchez de Losada'nın düşürülmesinin kutlama törenlerine Avrupa'dan vaktinde dönüp yetişti ve yarım milyon protestocuyu neo-liberal başkan yardımcısı Carlos Mesa'yı başkan olarak kabul etmeğe ikna etti. İki yıl sonra grevler ve yol kapamalar Sanchez de Losada'nın petro politikasını sürdüren Mesa'yı devirdi. Morales yine yüksek mahkemeden bir yargıcı yeni başkan seçililinceye kadar ara başkanlık yapmasın önererek ayaklanmayı kurumsal yöne doğru çevirdi.Morales halkın mücadelesini sokaklardan uzaklaştırdı yeni gelişen halk kurumlarını dağıtarak onları var olan burjuva kurumlarına doğru yöneltti.Kriz anlarında halkın çoğunluğun kontrol ettiği yeni bir meclis istemine karşı çıkarak, başkan olarak yeni liberalleri yeğledi.
Mesa cumhurbaşkanlığı sırasında, Morales onun kar payı ödemelerini biraz yükseltmak karşılığıda çok uluslu şirketlere petrol ve gazın kontrolünü verecek referandumu (2004) destekledi. Referandumun bazı maddeleri kabul edildiği halde daha sonra halk ayaklanmasıyla rededildi"(a.g.m)
Aslıda, James, Bolivya halkını ayaklanmasının, yanlış politik taktikler izlenmesi sonucu niye ezilmediğiden yakınıyor. Yalan söylüyor , olayları çarpıtıyor, Moralesinin halkın istediği yeni meclisi,Morales'in red ediğini söylüyor (yukarda da belirtiği gibi) Morales; Agustos ayında yeni anayasa yapmak için kurucu meclisi toplayacağını ( başkanlığı devraldığı toplantıda) ilan ediyordu.
İşçi sınıfının tarihsel mücadelesiden ve onun deneyleriden haberleri olanlar,Morales'in Bolivya halkının mücadelesi sırasıda doğru taktikler izlediğinin farkına varır. İşçi sınıfının mücadelesi içinde "sol" sekter keskinliğin çeşitli yenilgilerin nedeni olduğu biliniyor.
Bolivya'da,Ordu'nun, tüm mücadeleler sırasıda kenarda durup müdahale etmek için fisat kolladığını herkes biliyordu. Aslıda, James, Morales'e bu firsatı niye vermedi diye kızıyor.
Bolivya emekçileri silahlısız ayaklanmalar gerçekleştiriyor ve baştaki iktidarı bir takım şeyler yapmaya zorluyor ve daha önemli mevziler kazanıyor. Venezüela dahi olmak üzer, Latin -Amerikan'ın hiç bir ülkeside burjuva devletinin parçalayıp dağıtıp, yerine proletarya diktatörlüğünü kurulmasının şübjektif koşulları oluşmamaştır.Latin -Amerika'nın bir çok ülkeside ortaya çıkan, Nikaragua, iktidarı ele geçiren, El-Savador 'da iktidara gelecek kadar ilerliyen silahlı mücadelelerin tümü yenilgiye uğramıştır.
Latin-Amerika bugün yeni deney yaşıyor.Ezilen yoksul halk kitlelerinin, kitlesel uyanışına dayanarak burjuva demokrasiden yaralanıp,sosyalizm'e geçiş için mevziler kazanılıyor ve Latin-Amerika'da bir ülkede, güçlü oligarşi ve emperyalizm karşısıda sosyalizm kurulamıyacağın herkes görüyor. Bunun için Chavez , başladığı "sosyalizm"e geçiş hareketini tüm Latin-Amerika'ya yaymaya çalışıyor.
Venezüela'da Chavez, şimdilik, özelikle darbeyi bastırtıktan sonra, ordu'ya egemen olmasına rağmen,Morales'in ordu üzeride bir etkinliği yoktur. Bunun için,Chavez,"Bolivya'da askeri darbe olabileceği" uyarısında bulunuyor. Bolivya Ordu'sunun, ABD emperyalizm'inin kontrolu altıda olduğunu herkes biliyor. Bunun yanısıra, James'de kabul etmek zorunda(tarafsız görünüm adına)kaldığı Bolivya'nın sınır komşusu olan Paraguay da Bolivya'ya müdahaleye hazır ABD'nin Özel askeri birlikleri var. Tüm bu koşullarda Morales ve partisi MAS iktidara geliyor. devlete ve orduya egemen olmadan , beyaz oligarşinin güçünü kırmadan , hemen her şeyi birden yapılması isteniyor. Yani Morales'i yanlışlara düşürmek için (James gibileri) tuzak kuruyor.
2005 Mayis ve Haziran ayaklanması sırasıda El Alto isimli Bolivya'nın 775bin nüfuslü 3. büyük şehirdeki tüm devlet daireleride ele geçirildi.Bu mücadele sırasıda , bazı"sol"cular, bu durumu tüm ülkeye yaymak gerektiğini ileri sürümekten geri durmadılar, Anarcho-sendikalistleri gibi grevler ile iktidarın alına bileceğinİ zanediyorlardı.Morales , Mesa'nın getirdiği "doğal gazının referandum yolu ile devletleştirilmesi" önerisin kabul etti, Oysa oligarşi, Mesa'nın bu iç çatışmaları yatıştırıcı önerisine karşı çıkıp orduyu müdahale etmek için kışkırtıyordu. Morales, Oligarşinin oyununu bozdu , emekçilerin iktidara daha fazla eğemen olmasının yolunu açtı. Şimdi James, bu ve buna benzer taktikler izlenmesini "merkeze kayan sosyal liberal" iddiasına delili yapıyor.
İngiliz The Observer gazetesi muhabirinin "Morales de bundan önceki devlet başkanları gibi verdiği sözleri yerine getirmiyip sizi satarmı" sorusuna maden işçilerinin cevapı: "biz 18 Aralık seçimler ile bizi satan hainleri ufaladık, Morales bizim kardeşimizdir ona güveniyorsuz, o verdiği sözlerden dönmez " idi
Morales devlet başkanlığıla, Bolivya devletine , Ordu'suna daha fazla etkin olmasının, oligarşinin ve emperyalistlerin güçünün zayıflatılmasının koşullarını yakalıyor. Bolivya devletinin tüm kurumlarına egemen olma süreci tabiki rizikolarla doludur. ABD emperyalizm'i ve oligarşi, siyasi ve ekonomik baskılarla Morales'in ve MAS'in başarsız olması için yoğun çaba harcayacakların herkes biliyor.
Bolivya doğal gazının 1/4 bölümü, Arjantin- İspanya ortak şirketi Petrobras isimli petro tekelinin elindedir ve Bolivya doğal gazının en büyük alıcısı ise Arjantin ve Brezilya'dır.
James yine yalan söylüyor, Petrobras tekelinde alına %15 lik vergiler halkın mücadelesi sonucu %35 lere ve %50 lere çıktığı bilinmektedir. ABD emperyalizm'i ve oligarşi , doğal gaz kaynaklarının devletleştirilmesini önlemek için , Arjantin'i ve Brezilya'yı, Bolivya 'ya müdahale etmeleri için kışkırttıyor. Morales , bu koşullarda. Doğal gazı devletleştirmeden önce, petro şirketleri ile anlaşmaya çalışmak istemektedir.Doğal gaz ve petro kaynaklarına egemen olmak istiyor, Doğal gazı kaç ve ne kadar miktarda, vede kime satacağına Bolivya devleti karar verecek, doğal gaz gelirlerinin önemli bölümünü Bolivya devlet alacak.Petro tekelleri,Özelikle Petrobras bu şartlari kabul etmez ise, o zaman dağal gaz devletleştirecek.
Morales, doğal gazı alıcısı ,Arjantin ve Brezilya 'nın dişidaki ülkeler doğal gaz satarak bu iki ülkelere olan bağımlılığını zayıflatmaya çalışacağınıda yine ilan etti.
Latin Amerika'nın diğer ülkelerinde de neo -liberalizm'e karşı emekçi halklarını mücadelesi geliştikce;Bolivya'daki mücadele de hedefine varmakta büyük mesafe kazanacak. Latin Amerika'da emperyalizm'e ve oligarşiye karşı mücadele başarıya eriştikce, Chavez'in başladığı neo-liberalizm'e karşı mücadele genişledikce , Bolivya'lı işçilerin ve emekçileri mücadeleside hedefine vararak sosyalizm'i kuracak. James gibi burjuvalarda avcunu yalıyacak.

www.yyildirim.de.vu








.........................................................................................................................................................................................................................................................
(1)Bu sene Brezilya'da yapılacak devlet başkalığı seçimlerine ,emperyalistlerin ve oligarşinin desteklediği Lula karşı "sosyalist cephe" güçlü bir adayı çıkarıyor
(2)Bu burjuvazinin dışıda, araştırdığım bir sürü kaynaktan böyle bir bilgiye raslamadım